چرا برخی دیابتی‌ها کور می‌شوند؟
رتینوپاتی دیابتی در افرادی که دیابت نوع یک و یا دیابت نوع دو دارند می تواند بروز کند.
هر چقدر مدت زمان ابتلا به دیابت طولانی تر و کنترل قندخون کمتر باشد، احتمال ابتلا به رتینوپاتی دیابتی بیشتر است.
اگر مبتلا به دیابت هستید، برای حفظ بینایی خود، به طور جدی از بروز رتینوپاتی جلوگیری کنید.
برای پیشگیری از ابتلا به این مشکل بایستی به طور مرتب و با دقت قندخون خود را کنترل کنید و هر چند مدت یکبار برای معاینه چشم‌های خود، نزد چشم پزشک بروید.
نشانه های رتینوپاتی دیابتی
ممکن است مبتلا به رتینوپاتی دیابتی باشید، ولی خودتان ندانید. در حقیقت باید گفت رتینوپاتی دیابتی در مراحل اولیه خود، معمولا علامتی ندارد.
با پیشرفت بیماری، علائم زیر دیده می‌شوند:
- دیدن نقاط یا رشته های سیاه و کدر شناور در جلوی چشم (مگس پران چشم)
- تاری دید
- موج دار بودن بینایی
- نقاط تاریک یا کور در میدان دید
- کاهش بینایی
- اشکال در احساس و درک رنگ ها
اگر دیابت دارید و تغییرات ناگهانی را در بینایی خود مشاهده کردید و یا بینایی شما تار، لکه دار و تیره و مه‌آلود شد، فورا نزد چشم پزشک بروید
انواع رتینوپاتی
رتینوپاتی دیابتی معمولا روی هر دو چشم تاثیر می گذارد. بسته به نوع علائم مشاهده شده، رتینوپاتی به دو نوع اولیه و پیشرفته تقسیم می‌شود.
1- رتینوپاتی دیابتی اولیه
در این مرحله از رتینوپاتی، رگ‌های خونی جدید در چشم رشد نمی کنند. در این حالت، دیواره رگ‌های خونی موجود در شبکیه چشم ضعیف می‌شوند و برآمدگی های کوچکی به نام آنوریسم از دیواره رگ‌ها بیرون می زند که گاهی باعث نشت مایع و خون در شبکیه چشم می‌شود.
با پیشرفت بیماری، رگ‌های خونی کوچک بسته می‌شوند و رگ‌های خونی بزرگ تر گشاد شده و ضخامت آن ها کم و زیاد می‌شود.
رشته های عصبی موجود در شبکیه نیز ورم می کنند. گاهی اوقات بخش مرکزی شبکیه (به نام ماکولا) ورم می کند که آن را ادم ماکولار می گویند.
2- رتینوپاتی دیابتی پیشرفته
در این مرحله از بیماری، رگ‌های خونی جدیدی در شبکیه رشد می کنند. این رگ‌های خونی غیرطبیعی هستند و می توانند به ماده ژله مانند شفافی که وسط چشم را پر کرده است (یعنی زجاجیه چشم) نفوذ کنند. سرانجام بافت زخمی ناشی از رشد رگ‌های خونی جدید، باعث جدا شدن شبکیه از عقب چشم می‌شود.
اگر رگ‌های خونی جدید از خروج مایعات از چشم جلوگیری کنند، باعث افزایش فشار داخل چشم و بروز گلوکوم (آب سیاه چشم) می‌شوند.
گلوکوم نیز به عصب بینایی که تصاویر دیده شده را از چشم به مغز می برد، آسیب می زند.
زمان مراجعه به پزشک
کنترل صحیح و دقیق قند خون در بیماری دیابت، بهترین راه جلوگیری از کاهش بینایی است.
اگر بیماری دیابت دارید، بایستی سالی یک بار برای معاینه چشم‌های خود نزد چشم پزشک بروید، حتی اگر فکر می کنید بینایی شما مشکلی ندارد، زیرا شناخت و تشخیص رتینوپاتی دیابتی در مراحل اولیه آن جهت درمان مناسب بسیار مهم است.
اگر یک زن باردار دیابتی هستید، بایستی چشم پزشک در طی دوران بارداری به دفعات بیشتری چشم شما را معاینه کند، زیرا بارداری گاهی اوقات رتینوپاتی دیابتی را بدتر می کند.
اگر تغییرات ناگهانی را در بینایی خود مشاهده کردید و یا بینایی شما تار، لکه دار و تیره و مه‌آلود شد، فورا نزد چشم پزشک بروید.
دلایل رتینوپاتی دیابتی
بالا بودن قند خون باعث آسیب رگ‌های خونی نازک موجود در شبکیه چشم می‌شود. حتی این قند خون بالا می تواند به طور کامل این رگ‌ها را مسدود کند. هر چقدر رگ‌های خونی بیشتری بسته شوند، بیشتر جریان خون به شبکیه متوقف می‌شود. این امر باعث کاهش بینایی می گردد.
در واکنش به کاهش جریان خون، چشم سعی می کند رگ‌های خونی جدیدی را بسازد. اما این رگ‌های خونی جدید به طور طبیعی رشد نمی کنند و به راحتی پاره می‌شوند. پارگی رگ‌های خونی باعث کاهش بینایی می‌شود.
همچنین بافت زخمی روی شبکیه تشکیل می‌شود که باعث کشیده شدن شبکیه می‌شود. گاهی اوقات این مسئله باعث جدا شدن شبکیه از عقب چشم می‌شود.
قندخون بالا روی عدسی چشم نیز تأثیر می گذارد. بالا بودن قندخون برای مدت زمان طولانی باعث می‌شود عدسی چشم ورم کند که دلیل دیگری برای تاری دید است.
عوامل افزایش دهنده ابتلا به رتینوپاتی دیابتی
عوامل زیر خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی را در بیماران دیابتی افزایش می دهند:
- مدت زمان ابتلا به دیابت: هر چقدر مدت طولانی تری به دیابت مبتلا باشید، خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی افزایش می یابد.
- کنترل ناقص و یا عدم کنترل قند خون
- بارداری
- مصرف تنباکو (سیگار و قلیان و دخانیات)
در مطالب بعدی درباره عوارض، راه های تشخیص و درمان این بیماری برای شما صحبت خواهیم کرد.
مطاالب مرتبط:
دیابت چه بلایی سر چشم‌ها می آورد؟
3 مشکل چشمی که نابینایی می‌آورند
دیابت چه بیماری‌هایی را به وجود می‌آورد؟
